95. Olesno, kościół św. Anny

Pierwotnie istniała tu kaplica fundacji mieszczańskiej, zbudowana w 1444 roku w związku z podaniem o cudownym ocaleniu, stąd też protokół wizytacyjny z 1679 roku wspomina, że kościół stoi tam „od niepamiętnych czasów” („ab immemorabili tempore”). W rzeczywistości zbudowano go w roku 1518, a półtora wieku później cieśla Marcin Snopek dobudował (1668-70) obecną centralną część o rzucie pięciolistnej róży, mieszczącąc kaplice. Sam kościół (bez kaplic) pomierzono w 1679 roku: 26 x 12 łokci (16,3 x 7,5 m), nic więc dziwnego, że w zestawieniu z dobudowaną częścią kaplicową wydał się „małym” („parva”), jak go określił w roku 1687. W roku 1707 zbudowano nową zakrystię. Kościół odnawiano w latach 1904 i 1958. Zrębowy, na nowszym podmurowaniu. Prezbiterium 3-bocznie zamknięte. Wieża nadbudowana słupowa. Nawa na rzucie wydłużonego prostokąta. Na belce tęczowej napis dotyczący konsekracji w 1518 roku. W nadprożu wejścia z zakrystii do prezbiterium data 1707. Kościół (bez dobudowanych kaplic otoczony sobotami. W prezbiterium i nawie strop płaski. Kaplice zamknięte 2-bocznie. Na belce od strony północnej napis z datą 1670.
Ołtarz główny z tryptykiem późnogotyckim (pocz. XVI wieku) w neogotyckiej obudowie (1873); ołtarze w kaplicach:barokowy (1712), barokowy (II poł. XVII w.), regencyjny częściowo przekształcony w XIX wieku, późnorenesansowy (1 ćw. XVII w.) częściowo przekształcony w XVIII i XIX wieku, barokowy (XVII w.) przekształcony w XIX wieku. Ambony: w nawie pónorenesansowa (pocz. XVII w.), w części centralnej (koniec XVIII wieku). Obrazy: Chrystus Dobry Pasterz (mal. Na desce, 1641), Ecce Homo (XVII/XVIII w.), św. Anna Samotrzeć (późnogotycka, poł. XVI w.), hermy ś ś Katarzyny i Małgorzaty (późnogotyckie, pocz. XVI w.). Dzwon odlany 1606 przez Erharda Scherbeina z Wrocławia, ufundowany przez M. Ledermana i M. Chmielnika.